Amerika hep Türkiye’nin bir zaferden çıktığı ya da kendi menfaatlerini koruduğu dönemlerde ambargo uyguladı. Bu yüzden Ecevit halk tarafından sevildi ve ülke menfaatleri için uğraşan bir yurtseverdi.
Topraklarının yüzde 97’si Asya’da bulunan Türkiye, yer yer ve zaman zaman feodal ve çoğunlukla köklerinden gelen Türkmen bozkır toplumunun lider merkezli ve kurumlardan çok, güçlü öndere eğilim öne çıkan özelliğimizdir. Türkiye topraklarının sadece yüzde 3’ü Avrupa’da bulunmakla birlikte, ülkede çok büyük bir Batı etkisi vardır. Türkiye, Ortadoğu’nun Batı’ya her bakımdan en yakın, en Batılılaşmış ülkesidir. Çünkü Türkler Ortadoğulu değildir. Ortadoğu’nun özelliği ise Arap öğesidir.
Türklerin dış politikasının adı; Batıcılık ve Statükoculuk dur. Dış politikayı biraz açalım, derinleşelim.
Günümüz Türk diplomasisi, Osmanlı diplomasisinin doğal uzantısıdır. Bu nedenledir ki, yeni devlet kurulurken dış politikada, bugün kurulan yeni devletlerin yaşadığı sıkıntıyı ve acemiliği yaşamamıştır.
Dış politika uygulanırken bazı faktörler dikkate alınmak durumundadır;
• Ülkenin coğrafi konumu dış politika için önemlidir. (Jeostratejik Konum, Türkiye’nin Komşuları, Türkiye’nin Boğazları)
• Dünya Güç Eksenleri
• Coğrafi Faktör
• En önemlisi Milli Menfaatler
Bu unsurlara dikkat edilerek dış politikanın yürütülmesi gerekir.
Türkiye Cumhuriyeti’nin toprakları bir yandan Balkanlara, bir yandan Kafkaslara, bir yandan da Ortadoğu’ya kadar uzanmaktadır. Türkiye toprakları ayrıca Batı ile enerji kaynakları arasında yer alır. Bu konumu, Türkiye’ye, kendi boyutlarını aşan bir önem ve avantaj kazandırmaktadır.
Güvenlik ve Dış Politika Güvenlik sorununa Türk Dış Politikasının bakışını belirleyen 5 farklı açı ve bu bakış açılarının her birinde Türkiye açısından mevcut bulunan ikilemler şöyle sıralanabilir:
• Avrupa Perspektifi.
• Balkan Perspektifi.
Balkanlar Türkiye için çok önemlidir çünkü Avrupa’ya açılış kapısıdır. Bu kapının bir biçimde bir yanından her zaman açık kalması gerekir.
• Akdeniz Perspektifi
Bu perspektifte Türk-Yunan ilişkileri egemen konumdadır.
• Ortadoğu Perspektifi
Global sistemden ve ülkelerarası çatışmalar gibi pek çok değişkenden etkilenen petrol deposu bu bölgede Türkiye, etkin rol oynamak durumundadır.
• Kafkas Perspektifi
SSCB’nin yerini alan Rusya’nın egemen konumda bulunduğu, Türkiye, Rus etkisini hafifletmek ve enerji hatlarını kendi üzerinden dünyaya açmak ve ilişkileri iyi tutmaktır (Bostancı, M. 2020).
Bu ülkeyi yönetenlerin ve yönetecek olanların izleyeceği Dış Politikası budur. En önemli ve değişmeyecek olan ilke ise Milli Menfaatler ilkesidir. Tüm bu yukarıda yazılanlarla ilgili kim bu ülkeyi rayına sokmaya çalıştığında özellikle ABD ve AB tarafından baskıya ve ambargolara maruz kaldığımızı tarihimize baktığımız da görebilmekteyiz.
twitter : @kocyasin
e-posta : yasinkoc1@ogr.iu.edu.tr